AP beboet Clearview AI voor illegale gezichtsherkenning
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft een boete van 30,5 miljoen euro opgelegd aan het Amerikaanse bedrijf Clearview AI voor het illegaal verzamelen en gebruiken van foto’s voor gezichtsherkenning. Clearview heeft een database aangelegd met miljarden foto’s van gezichten, waaronder die van Nederlanders, zonder toestemming van de betrokkenen. De AP waarschuwt dat het gebruik van de diensten van Clearview verboden is.
AP-voorzitter Aleid Wolfsen benadrukt dat gezichtsherkenning een zeer ingrijpende technologie is die niet zomaar op iedereen mag worden losgelaten. Hij erkent het belang van veiligheid en opsporing, maar stelt dat dit alleen in zeer uitzonderlijke gevallen door bevoegde instanties mag worden ingezet, onder strenge voorwaarden en toezicht.
Clearview heeft de AVG op meerdere punten ernstig overtreden door de database aan te leggen, onvoldoende transparant te zijn en niet mee te werken aan inzageverzoeken. Naast de boete kan Clearview dwangsommen tot 5,1 miljoen euro opgelegd krijgen als het bedrijf de overtredingen niet beëindigt. De AP onderzoekt ook of de bestuurders van Clearview persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de overtredingen.
Het besluit van de AP is definitief, aangezien Clearview geen bezwaar heeft gemaakt en dus ook niet in beroep kan gaan tegen de boete.
Landen maken bindende afspraak over AI-regels
Diverse landen, waaronder de EU-lidstaten, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, hebben een overeenkomst gesloten om uniforme regels in te voeren rondom kunstmatige intelligentie (AI). Het doel van de “Framework Convention on artificial intelligence and human rights, democracy, and the rule of law” is om het gebruik van AI in overeenstemming te brengen met fundamentele mensenrechten en democratische waarden.
De ondertekening werd geopend tijdens een bijeenkomst van Europese ministers van Justitie in Vilnius, Litouwen. Deelnemende landen committeren zich om binnen twee jaar verslag uit te brengen over de implementatie van de AI-regels in hun nationale wetgeving.
De Raad van Europa hoopt dat meer landen zich vrijwillig zullen aansluiten bij dit initiatief, hoewel China, een voorloper op AI-gebied, naar verwachting niet zal deelnemen vanwege het ontbreken van een democratisch systeem.
Het is de eerste bindende internationale afspraak over AI-wetgeving en de precieze impact op de ontwikkeling van AI-diensten is nog onbekend. De overeenkomst, waaraan sinds 2019 is gewerkt, markeert een belangrijke stap in het reguleren van kunstmatige intelligentie op wereldwijde schaal, met als doel de bescherming van mensenrechten en democratische principes in het tijdperk van snelle technologische vooruitgang.
AP adviseert: Verbeter informatie aan slachtoffers datalekken
Uit onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) blijkt dat organisaties slachtoffers van datalekken vaak onvoldoende en onduidelijke informatie verstrekken. Waarschuwingsberichten zijn regelmatig vaag over wat er precies is gebeurd, welke gegevens gelekt zijn en wat de mogelijke gevolgen zijn. Ook duurt het gemiddeld meer dan 3 weken voordat slachtoffers gewaarschuwd worden, terwijl snelheid juist geboden is.
De AP benadrukt het belang van tijdige en heldere communicatie. Slachtoffers moeten goed doordrongen raken van de risico’s op misbruik van hun gegevens en weten wat ze zelf kunnen doen om zich hiertegen te beschermen. Zeker nu datacriminelen steeds brutaler worden in hun pogingen mensen op te lichten en af te persen.
Organisaties geven zelf aan vaak moeite te hebben jargon te vermijden. Ook willen ze soms eerst intern onderzoek afronden voordat ze slachtoffers informeren. De AP adviseert echter zo snel mogelijk te communiceren met de beschikbare informatie en later eventueel aanvullende berichten te sturen.
Om organisaties te helpen, heeft de AP nu concrete voorbeeldteksten opgesteld voor waarschuwingsberichten na datalekken. Hiermee wil de AP de informatievoorziening aan slachtoffers verbeteren, zodat zij beter voorbereid zijn op de risico’s en weten wat ze zelf kunnen doen. Want een snel en informatief waarschuwingsbericht helpt mensen zich te wapenen tegen de groeiende dreiging van misbruik van gelekte persoonsgegevens.
Mediahuis krijgt voorwaardelijke boete voor misleidende cookiebanners
De Belgische gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) heeft uitgever Mediahuis een voorwaardelijke boete opgelegd vanwege het gebruik van misleidende cookiebanners op vier van haar websites. De knop om cookies te weigeren is moeilijker te vinden dan de acceptatieknop, waardoor gebruikers onbewust toestemming geven voor het plaatsen van trackingcookies.
Mediahuis, ook eigenaar van de Nederlandse krant De Telegraaf, moet binnen 45 dagen de cookiebanners aanpassen. Als dit niet gebeurt, volgt een boete van 25.000 euro per dag per website. Volgens de GBA is de toestemming van gebruikers niet ondubbelzinnig, omdat de mogelijkheid om cookies te weigeren pas op een volgend informatieniveau wordt aangeboden.
Hoewel de beslissing in heel Europa geldt, is het nog onduidelijk of Mediahuis ook de cookiebanners op haar Nederlandse websites zal aanpassen. De Telegraaf maakt momenteel gebruik van een soortgelijke cookiewall als de Belgische websites.
Deze uitspraak benadrukt het belang van transparantie en gebruiksvriendelijkheid bij het verkrijgen van toestemming voor het plaatsen van cookies. Uitgevers moeten ervoor zorgen dat gebruikers een duidelijke en eerlijke keuze hebben om cookies te accepteren of te weigeren, in overeenstemming met de AVG-richtlijnen.
Onderwijsbond pleit voor landelijke AI-richtlijn op scholen
De Algemene Onderwijsbond (AOb) roept op tot het opstellen van een landelijke richtlijn voor het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in het onderwijs. Dit meldt de AOb aan de NOS. Hoewel AI al wordt toegepast in de klas, is er weinig bewustzijn onder docenten en scholen over de risico’s en de juiste manier om ermee om te gaan. De bond wijst op gevaren zoals het laten maken van werkstukken door AI, de mogelijke invloed van techbedrijven op lesstof en het lekken van gevoelige data.
Een duidelijke richtlijn moet docenten bewust maken van deze risico’s en handvatten bieden voor het verantwoord gebruik van AI. De AOb benadrukt dat AI nuttig kan zijn, maar dat het afhangt van de manier waarop het wordt toegepast. Momenteel ontbreken hiervoor kaders. De bond werkt aan een opzet en wil andere onderwijsorganisaties, waaronder het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, betrekken bij het opstellen van de richtlijn.
Staatssecretaris Paul erkent de zorgen, maar legt de nadruk op de rol van de docent in de klas. Ze wijst op initiatieven om docenten ‘AI-vaardig’ te maken, zoals een expertisepunt digitale geletterdheid en gratis AI-cursussen.
Kamer bezorgd over impact Verzamelwet op privacy en medisch beroepsgeheim
In de Tweede Kamer leven zorgen over de mogelijke gevolgen van het wetsvoorstel Verzamelwet gegevensverwerking VWS I voor de privacy van burgers en het medisch beroepsgeheim. Tijdens een recent debat uitten verschillende partijen hun bezwaren tegen het voorstel, dat zorgfraude wil aanpakken door het delen van persoonsgegevens tussen gemeenten, zorgkantoren en zorgverzekeraars te vergemakkelijken.
NSC-Kamerlid Joseph waarschuwde dat het wetsvoorstel het delen van zeer privacygevoelige gegevens, zoals ras, etnische afkomst, politieke opvattingen en gezondheidsgegevens, mogelijk maakt zonder toestemming van de betrokkenen. Ook merkte hij op dat zorgverleners mogelijk hun beroepsgeheim moeten doorbreken. De BBB en PVV sloten zich hierbij aan en benadrukten dat het om een ingrijpende wettelijke wijziging gaat.
Minister Agema verdedigde het wetsvoorstel door te stellen dat het doorbreken van het beroepsgeheim soms noodzakelijk is om patiënten, kinderen en kwetsbaren te beschermen. Op 10 september stemt de Tweede Kamer over het wetsvoorstel.
Update 11-09-2024: Het wetsvoorstel is door de Tweede Kamer aangenomen.
